Książki mojego dzieciństwa (2)

Kiedy myślę o okresie szkoły podstawowej, pierwsze co przychodzi mi do głowy, to książki nieodżałowanego Edmunda Niziurskiego. Miałem chyba wszystkie jakie napisał, bowiem zajmowały prawie całą półkę w mojej biblioteczce. Były dla mnie naprawdę bardzo ważne. Czytałem je na okrągło siedząc w swoim pokoju, poprawiały mi humor, gdy było mi smutno lub gdy byłem chory. 

"Kołomyja elementarna"

Co było takiego w książkach Niziurskiego? Po pierwsze: absurdalny, bardzo często czarny, humor słowny i sytuacyjny. Rzeczywistość pokazywana oczami dziecka, które przeżywało często sensacyjne przygody. Szkoła przedstawiana była jako miejsce opresyjne, ale z humorem. Bardzo mi się to podobało, tak właśnie widziałem szkołę. Dzisiaj są inne czasy, inne dzieci i takiej szkoły już nie ma. Wiem coś o tym, bo przez kilka lat pracowałem w szkole. Po drugie: specyficzny styl narracji i język. Bardzo charakterystyczne dla Niziurskiego są znaczące czy groteskowe nazwiska i imiona, np. Wieńczysław Nieszczególny, Chryzostom Cherlawy, Cymeon Maksymalny, Zygmunt Gnacki, Gustaw Cykorz itp. oraz to, że bohaterowie mówią mieszanką slangu młodzieżowego i wyszukanego języka naukowego.

Nie byłem jedynym, który zaczytywał się w tych książkach. Czytali je też moi koledzy ze szkoły i podwórka, na którym, z kluczem od mieszkania zawieszonym na szyi, spędzałem wiele godzin. Nie powiem, że odgrywaliśmy sceny i wydarzenia z tych książek, ale z pewnością działały one na naszą wyobraźnie i bardzo często były źródłem, z którego czerpaliśmy pomysły do zabaw. Do moich ulubionych książek Edmunda Niziurskiego należały: "Księga urwisów", "Sposób na Alcybiadesa", "Naprzód wspaniali!", "Awantury kosmiczne", "Niesamowite przypadki Cymeona Maksymalnego", "Adelo zrozum mnie" i wreszcie "Siódme wtajemniczenie". Właśnie tę ostatnią książkę lubię najbardziej. Wróciłem ostatnio do niej i bawiłem się podczas czytania równie dobrze jak w dzieciństwie. Książki Edmunda Niziurskiego są po prostu bardzo dobrze napisane i dlatego wytrzymują próbę czasu, kiedy czyta je po latach dorosły już człowiek. Poza tym myślę, że Niziurski starał się je pisać w taki sposób, aby mogły być czytane także w starszym wieku.

Na koniec muszę się przyznać do rzeczy wprost strasznej. Na przełomie podstawówki oraz liceum wzrosło moje zainteresowanie muzyką. chciałem słuchać płyt, a do tego niezbędny był mi adapter. Domyślacie się chyba już co się stało. Całą moją kolekcję literatury dziecięcej i młodzieżowej, wszystkie Niziurskie, Nienackie "Pan Samochodziki", "Tomki" Szklarskiego, Bahdaje, Ożogowskie i Szczygły, zapakowałem do wielkiej torby podróżnej i zaniosłem to wszystko do antykwariatu. Na moje nieszczęście działał jeszcze wtedy w moim mieście. Nie mogę sobie teraz tego wybaczyć. A adapter stoi sobie spokojnie na szafie, od wielu już lat nieużywany, jak jakiś męczący wyrzut sumienia. I tylko wielki optymista powie, że w ten sposób zrobiłem sobie miejsce na nowe, jeszcze wspanialsze książki.