"W sielskość się zapadłem jak w piernaty"

Zakopane – Krupówki, 1965, fot. B. Łopieński.

List Sławomira Mrożka do Stanisława Lema

Zakopane, 2 stycznia 1963 roku

Dzisiaj w pigeon-hole’u [przegródce] w recepcji znalazłem list Twój. W Zakopanem zostajemy, w Zakopanem. W pierwszy dzień świąt moja żona nadwerężyła sobie rączkę w przegubie na skutek upadku na verglasie [gołoledzi]. Najpierw nie bolało, potem w nocy bolało – i dramatyczne szukania jakiegokolwiek pojazdu w środku nocy, kiedy Boża Dziecina miała już ze 26 godzin życia ludzkiego na ziemi. Szpital i gisp (gips), na szczęście skończyło się na gipsie i przykazaniu, żeby gipsu nie zdejmować przez dwa tygodnie. Więc nie chcę, żebyśmy wracali do Warszawy, dopóki rączka unieruchomiona, bo tutaj nic nie trzeba, tylko pozwolić, żeby gips robił swoje. I dlatego będziemy tutaj do 9, 10 bm.

Zima jest taka, że jestem z niej dumny jako Polak. Nareszcie coś niepołowicznego, coś prawdziwego w tym kraju ułamków. Cudowne tu śniegi i zamrozy, chojary w śniegu puszystym, cisza gór majestatyczna. Na nartach pożyczonych i w butach pożyczonych (natychmiast rany na nogach) zacząłem się uczyć, bardzo mi się spodobało. Kupię sobie własny sprzęt i będę uprawiał.

Sylwester miał miejsce w barze Roma, Cyganie grali. Schodzili też z estrady, grali kobietom do ucha na skrzypcach łkających, w oczy patrząc (za opłatą). Ładnie było, opuściliśmy w porę lokal, więc pozostały poprawne, jak przystało na ludzi kulturalnych, wspomnienia. W sieni za to stał gazda, bardzo pijany, którego kobieta waliła w pysk raz za razem. A on tylko oczy przymykał i prosił: „Jeszcze, jeszcze...”. Szwagier przyjechał ze szwagierką, citroenem starym, tym o długim ryju, co do ścigania wrogów PRL dawniej służył. Więc wiele mieliśmy zabawy z wyciąganiem go ze śniegu to tu, to tam. [...]

Duch mój ostatnio ciężkawy. Przykuty do ciała obżartego, rozbestwionego odcięciem od źródeł odpowiedzialności, od telefonu i wielkomiejskich niepokojów. W sielskość się zapadłem jak w piernaty. A to pospać, a to w okno popatrzeć, przejść się, pochrząkać, gazetkę poczytać, jak Rej istny. Czasem tylko w drzwiach jakaś postać ogromna, niekształtna. Postoi groźnie, pomilczy. To Byt. Z małżonką swoją, tajemnicą, panią Bytową z Eternulskich.

Z okazji Nowego Roku, co tu dużo mówić, co tu ukrywać, masę wszystkiego, dla Was. 

Od gór pozdrowienia, haj.

Sł.

Stanisław Lem, Sławomir Mrożek, Listy, Wydawnictwo Literackie 2011, s. 206–209.

Źródło: Płaszcz zabójcy 

Źródło zdjęcia