Walt Whitman (1819-1892) – jeden z najwybitniejszych poetów drugiej połowy
XIX wieku, protoplasta współczesnej poezji amerykańskiej, samouk, autor jednej w zasadzie książki poetyckiej pt. „Leaves of Grass”, („Źdźbła trawy”). Wydana po raz pierwszy w 1855 roku, zawierała początkowo 12 wierszy i
poematów. W kolejnych 12 edycjach do 1892 roku była poprawiana (językowo i
stylistycznie) i poszerzana
o kolejne utwory. Książka ta przyniosła mu sławę i trwałe miejsce w historii literatury światowej. Był drukarzem i
dziennikarzem. W czasie wojny secesyjnej (1861-1865) służył w armii
prezydenta A. Lincolna jako sanitariusz.
W pisanych wolnym wierszem
poematach-rapsodach sławił człowieka jako istotę zdobywczą, twórcę
cywilizacji urbanistyczno-przemysłowej, a zarazem integralną cząstkę
przyrody i Wszechświata (np. Pieśń o sobie samym, Dzieci Adama).
Ameryce przypisywał misję szerzenia postępu i wolności w świecie (Bicie
bębna, O, pionierowie!). Zwolennik idei równości i braterstwa wszystkich
ludów, ras oraz klas społecznych. Reformator wersyfikacji i poetyki,
wpłynął na poezję amerykańską, a także europejską. Polskie przekłady m.in. w zbiorach: 75 poematów (1934), Źdźbła trawy
(1966), Poezje wybrane (1971), Kobieta czeka na mnie (1991), Pieśń o
sobie (1992).
To a Historian
You who celebrate bygones,
Who have explored the outward, the surfaces of the races, the life
that has exhibited itself,
Who have treated of man as the creature of politics, aggregates,
rulers and priests,
I, habitan of the Alleghanies, treating of him as he is in himself
in his own rights,
Pressing the pulse of the life that has seldom exhibited itself,
(the great pride of man in himself,)
Chanter of Personality, outlining what is yet to be,
I project the history of the future.
Do historyka
Ty, co sławisz rzeczy minione,
Coś wydobył to, co zewnętrzne, powierzchnie ras, życie,
które obnażało się samo,
Coś rozpatrywał człowieka jako wytwór polityk
i zbiorowisk, rządzących i kapłanów,
Ja, mieszkaniec Alleganów, rozpatruję go samego w sobie,
w kręgu jego własnych praw,
Cisnąć puls życia, które rzadko obnaża się samo ( wielka
duma człowieka samego w sobie )
Piewca Osobowości, zarysowujący to, co ma być jeszcze,
Kreślę dzieje przyszłości.
tłumaczenie: Bogdan Żyranik
Who have explored the outward, the surfaces of the races, the life
that has exhibited itself,
Who have treated of man as the creature of politics, aggregates,
rulers and priests,
I, habitan of the Alleghanies, treating of him as he is in himself
in his own rights,
Pressing the pulse of the life that has seldom exhibited itself,
(the great pride of man in himself,)
Chanter of Personality, outlining what is yet to be,
I project the history of the future.
Do historyka
Ty, co sławisz rzeczy minione,
Coś wydobył to, co zewnętrzne, powierzchnie ras, życie,
które obnażało się samo,
Coś rozpatrywał człowieka jako wytwór polityk
i zbiorowisk, rządzących i kapłanów,
Ja, mieszkaniec Alleganów, rozpatruję go samego w sobie,
w kręgu jego własnych praw,
Cisnąć puls życia, które rzadko obnaża się samo ( wielka
duma człowieka samego w sobie )
Piewca Osobowości, zarysowujący to, co ma być jeszcze,
Kreślę dzieje przyszłości.
tłumaczenie: Bogdan Żyranik
When I read the book
When I read the book, the biography famous,
And is this then (said I) what the author calls a man's life?
And so will some one when I am dead and gone write my life?
(As if any man really knew aught of my life,
Why even I myself I often think know little or nothing of my real life,
Only a few hints, a few diffused faint clews and indirections
I seek for my own use to trace out here.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz