poniedziałek, 3 czerwca 2013

Nagroda Bookera

Nagroda Bookera (ang. The Man Booker Prize for Fiction) – najbardziej prestiżowa nagroda literacka w Wielkiej Brytanii, przyznawana za najlepszą powieść angielskojęzyczną z ostatniego roku napisaną przez obywatela Wspólnoty Narodów lub Republiki Irlandii. Pierwsza nagroda została przyznana w 1969. Laureat Nagrody Bookera otrzymuje sumę 50 tys. funtów. Znalezienie się w grupie finalistów jest również uważane za wielki honor. 

Man Booker International Prize 

W 2005 ustanowiono osobną nagrodę rozdawaną co dwa lata, Man Booker International Prize, dostępną dla pisarzy z całego świata, która przyznawana jest za powieść w języku angielskim. Kwalifikują się do niej również powieści napisane w innych językach, lecz szeroko dostępne w angielskim tłumaczeniu (m.in. dlatego w 2005 nominowany był Stanisław Lem). Pierwszym laureatem był pisarz albański Ismail Kadare.

Laureaci

Jak do tej pory nagrodą uhonorowano 46 tytułów. Nagrodzone książki spotykały się z różnym odbiorem czytelników. W 1993 roku za najlepszą powieść wyróżnioną Booker Prize w mijającym ćwierćwieczu uznano "Dzieci północy" Salmana Rushdiego i przyznano jej tym samym Booker of Bookers - Bookera Bookerów. Tytuły polskie wpisane kursywą oznaczają, że książka ukazała się w przekładzie polskim. Czerwonym kolorem zaznaczyłem książki już przeze mnie przeczytane. Listę nagrodzonych książek i ich autorów, a także inne informacje zaczerpnąłem z Wikipedii.

Rok  Autor       Tytuł
1969              P. H. Newby
Something to Answer For
1970 Bernice Rubens
The Elected Member
1971 V. S. Naipaul
W wolnym kraju
1972 John Berger
G.
1973 J. G. Farrell
Oblężenie Krisznapuru
1974 Nadine Gordimer 
Stanley Middleton

Zachować swój świat
Holiday
1975 Ruth Prawer Jhabvala
W upale i kurzu
1976 David Storey
Saville
1977 Paul Scott
Ci, co pozostali
1978 Iris Murdoch
Morze, morze
1979 Penelope Fitzgerald
Offshore
1980 William Golding
Rytuały morza
1981 Salman Rushdie
Dzieci północy
1982 Thomas Keneally
Lista Schindlera
1983 J. M. Coetzee
Życie i czasy Michaela K.
1984 Anita Brookner
Hotel du Lac
1985 Keri Hulme
The Bone People
1986 Kingsley Amis
Stare diabły
1987 Penelope Lively
Moon Tiger
1988 Peter Carey
Oskar i Lucynda
1989 Kazuo Ishiguro
Okruchy dnia
1990 A. S. Byatt
Opętanie
1991 Ben Okri
Droga bez dna
1992 Michael Ondaatje  
Barry Unsworth

Angielski pacjent
Sacred Hunger
1993 Roddy Doyle
Paddy Clarke Ha! Ha! Ha!
1994 James Kelman
Jak późno było jak późno
1995 Pat Barker
The Ghost Road
1996 Graham Swift
Ostatnia kolejka
1997 Arundhati Roy
Bóg rzeczy małych
1998 Ian McEwan
Amsterdam
1999 J. M. Coetzee
Hańba
2000 Margaret Atwood
Ślepy zabójca
2001 Peter Carey
Prawdziwa historia Neda Kelly'ego
2002 Yann Martel
Życie Pi
2003 DBC Pierre
Vernon: Powieść
2004 Alan Hollinghurst
Linia piękna
2005 John Banville
Morze
2006 Kiran Desai
Brzemię rzeczy utraconych
2007 Anne Enright
Tajemnica rodu Hegartych
2008 Aravind Adiga
Biały Tygrys
2009 Hilary Mantel
W komnatach Wolf Hall
2010 Howard Jacobson
Kwestia Finklera
2011 Julian Barnes
Poczucie kresu
2012 Hilary Mantel
Bring Up the Bodies

12 komentarzy:

  1. O, czyżby inspiracja moim zestawieniem Nagrody Pulitzera? ;-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Oczywiście, że tak :) Stwierdziłem, że jako mający obsesję na punkcie list nie mogę pominąć literackich nagród. Listę Pulitzera też sobie przygotowałem, ale zastanawiam się, niewiele z niej przeczytałem procentowo, nie wiem też czy to ma sens skoro jest u Ciebie, dlatego zacząłem od Bookera.

      Usuń
  2. Dzięki Zbyszekspirze za tę inspirującą listę, do której będzie można już zawsze zajrzeć. Widać, że począwszy od 1996 roku wszystkie Bookery zaczęły być dostępne w jęz. polskim... Ciekawe i optymistyczne.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Z pewnością jest to wartościowa lista i mam zamiar z czasem przeczytać wszystkie nagrodzone książki. Nie ma wśród nich słabych książek, chociaż po przeczytaniu kilku, mogę stwierdzić, że różnią się pod wieloma wzgledami i trudno je porównywać ze sobą. Z nagrodami już tak jest, że często przyznaje się je z róznych powodów, także pozaliterackich.

      Usuń
  3. Czytałam ostatnio wywiad z Hilary Mantell, niesamowita kobieta. Planuję przeczytać W komnatach Wolf Hall, ale w ogóle całą trylogię o Cromwellu.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Chętnie przeczytałbym ten wywiad. Muszę się przyznać bez bicia, że niewiele wiem o tej autorce i nie czytałem żadnej z jej książek, ale co się odwlecze, to ... :)

      Usuń
  4. Ja tez chce przeczytac wszystkie Bookery, te, ktore dotad czytalam, byly przewaznie swietne (czytalam tylko 12 z listy).

    Chociaz Hilary Mantel nie zdzierzylam, bardzo srednia byla rowniez "Kwestia Finklera".

    W ogole chcialabym gdzies dorwac listy ksiazek nominowanych do Bookera, chociaz z ostatnich 20 lat - jestem pewna, ze tam jest masa perelek :-).

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Zauważyłem, że poziom tych książek jest właśnie różny, chyba, że ja mam jakiś tam "wpaczony" gust i nie wszystko mi leży. Pomyślałem o tym samym co i Ty pisząc tego posta, ale nie chciało mi się już dzisiaj szukać :) Rozglądnę się za listą książek nominowanych lub finalistów. Kilka razy zdarzyło mi się czytać nominowaną książkę i była świetna albo przynajmniej bardzo dobra np. "Papuga Flauberta", "Artur&George" Juliana Barnesa czy taka książeczka, niepozorna, która powinna być bestsellerem, z Brueglem w tle "Na oślep" Michaela Frayna.

      Usuń
    2. O, "Na oslep" nie znam, musze poszukac w bibliotekach :-).

      Usuń
  5. Doskonała lista, z powyżej wymienionych nie czytałam nic, ale nadrobię! :D Zwłaszcza, że mam teraz fajną podkładkę :D Dziękuję!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie wiem jakie książki lubisz, ale z tych przeczytanych przeze mnie mogę Ci polecić np. "Życie Pi" lub "Białego Tygrysa" :)

      Usuń
  6. A ja po angielsku mogę spokojnie czytać, ale z mówieniem mam problemy :))

    OdpowiedzUsuń